Kamp Esaretinden Edebiyata: Şalamov ve Kolima Öyküleri Gamze Öksüz

Kökleri Çarlık Rusyası’na dayanan bir ceza sistemi olsa da zamanla Sovyet Ceza Hukuku’nun ayrılmaz bir parçası hâline gelen, aynı zamanda Stalin’in sanayileşme politikalarına bedava iş gücü sağlayan ve o dönemde Gulag adını alan zorunlu çalışma kampları, sıra dışı hayatların yaşandığı yerlerdir. Ağır fiziksel çalışma şartlarının yanı sıra yetersiz beslenme, Sibirya soğuğuna dayanıksız iş kıyafetleri, dayak, aşağılanma, fiziksel ve psikolojik şiddet, sonu gelmez hastalıklar ve kurşuna dizilme tehditlerinin arasından sağ ve hâlâ “insan” olarak kurtulmayı başaran sanatçıların anı, deneyim ve görgü tanıklıklarından oluşan kamp edebiyatının en büyük temsilcilerinden biri de Şalamov’dur. Yazar, Kolıma Öyküleri’nde insanlık dışı kamp yaşamının gerçeklerini gereksiz detaylara girmeden, psikolojik çözümlemeler yapmadan, tıpkı kamp yaşamının kendisi gibi acımasız ve ölümcül darbelerle anlatır okuyucuya. Öykülerden birinde de ifade ettiği gibi; “Kamp, duygusallıktan hoşlanmaz, uzun ve gereksiz ön söz ve açıklamalardan hoşlanmaz, hiçbir yaklaşımdan hoşlanmaz”.

(Tanıtım Bülteninden)