Kuzey ve Güney Azerbaycan Türkleri Tarihi Mehmet Saray

Atatürk, Milli Mücadele yıllarında Ankara’ya bir Büyükelçi gönderen Azerbaycan Türklerinin bu hareketine son derece duygulanmıştı. Azerbaycan sefirini kabulü esnasında söylediği şu sözler son derece manidar idi: “Rumeli ve Anadolu halkı, Azeri kardeşlerinin kalplerinin kendi kalpleri gibi çarptığını bilirler. Bunun için getirdiğiniz tuhfe-i selamın ne kadar derîn ve âlî bir hissin eseri olduğunu takdir eder ve bu selâmı alırken Azerbaycan Türklerinin de bir daha esarete düşmemeleri ve hukuklarının paymal edilmemesini temenni ve arzusunu izhar eylerler. Azerbaycan Türklerinin dertleri kendi dertlerimiz ve sevinçleri kendi sevinçlerimiz gibi olduğu için, onların muratlarına nâil olmaları, hür ve müstakil olarak yaşamaları bizi pek ziyade sevindirir”.
Bu kitapta Azerbaycan tarihinin dramatik seyri ve istiklaline giden çetin süreç ele alınmıştır. 1828 Türkmençay Antlaşması ile Rusya ve İran arasında paylaşılan Azerbaycan’ın kaderi nasıl bir seyir takip etti? Rus ve Sovyet hâkimiyetinde Kuzey Azerbaycan Türklerinin durumları nasıldı? İran idaresinde kalan Güney Azerbaycan Türklerinin ekonomik ve kültürel hayatı nasıl gelişti? Bugün, istiklâline yeniden kavuşan Azerbaycan Türklerinin durumları nedir? Adı üzerinde bir Türk ülkesi olan Karabağ meselesi ile kimler uğraşmaktadır? Bu ve bunlara benzer daha pek çok soruya da cevap bulabilirsiniz