Bir Yörük Grubu ve Hayat Tarzı : Yağcı Bedir Yörükleri Hikari Egawa

Osmanlı döneminde Anadolu’da sayıları on binleri aşan konar-göçer gruplar vardı. Bu grupların en önemli özelliği, hayvancılığa bağlı yaylak ve kışlak hayatıydı. Ancak söz konusu gruplar arasında hayvancılığın yanında, sayıca az da olsa başka ekonomik faaliyetleriyle ön plana çıkan konar-göçer gruplar bulunmaktaydı. Bu gruplardan biri, önce 'yay' yapmakla, sonra ise halı dokumakla şöhret bulmaya başlayan Yağcı Bedir Yörükleri’dir. Bu eser, Yağcı Bedir Yörükleri’nin başta tarih sahnesine çıkışları olmak üzere sosyal ve ekonomik durumlarıyla, onların çadır, yaylak ve kışlak hayatlarını, bu hayat çerçevesinde oluşan kültür değerlerini, onların tabiatla bütünleşmelerini, çevre ile olan ilişkilerini ve yerleşme süreçlerini içine almaktadır. Bu bağlamda eserde yalnızca Osmanlı arşiv belgeleri değil, son zamanlarda önemli bir kaynak grubu olarak üzerinde durulmaya başlanan sözlü tarih malzemeleri kullanılmıştır. Eserde, Yağcı Bedirlilerin, bir yörük grubu olarak ortaya çıkışından yerleşme sürecine girmesine ve köyler teşkil etmesine kadarki dönemi incelenmiştir. Bu haliyle eser, söz konusu yörük grubunun sadece bir dönemini değil, kaynakların verdiği imkan nispetinde onların tarihini de içine alan bir özellik göstermektedir. Bu bağlamda eserde Yağcı Bedir Yörükleri’nin erken dönemleri, nüfusu, yönetimi, sosyal yapısı ve ekonomik faaliyetleriyle yaylak-kışlak hayatları, yerleşme süreçleri ve köyler teşkil etmeleri ele alınmış; hem arşiv belgelerinden hem de onların yaşadığı bölgelere yapılan inceleme gezileri sonucunda elde edilen sosyolojik ve antropolojik bilgilerden istifade edilmiş; özellikle plan ve malzemenin işlenişi bakımından benzer konular üzerinde çalışacaklara bir model getirilmeye çalışılmıştır. Eserde dikkati çeken bir başka özellik, Yağcı Bedir Yörükleri’nin, sosyal yapısı, hayat tarzı ve ekonomik faaliyetleri yanında, temel bazı kültürel değerler ve kavramlar bakımından Anadolu’daki göçebe gruplarıyla karşılaştırılmasıdır. Bu bağlamda eserde söz konusu kültürel değerler ve kavramlar arasında Merkezi Asya’dan Anadolu’ya taşınanlara da işaret edilmektedir.

(Tanıtım Büteninden)