Beyhude Sanma Bu Devranı: Kadiri Adab ve Erkanı - Eşrefi-Rumi Şevket Şahin Özen

Kādiriyye’nin Eşrefiyye ve Rûmiyye kollarına bağlı tekkelerde neler yapılıyordu? Tarikata intisaptan şeyh olarak posta iclâsa kadar geçen sürede mecburi olan seyr ü sülûk yani tasavvufî eğitim neleri kapsıyordu, içeriği neydi? Derviş eşyaları nelerdi? Tekkeyi idare eden görevliler kimlerdi? Tekkede ve tarikat içinde nasıl bir hiyerarşi vardı? Tekke içinde hakim olan âdâb neydi? Haftalık âyinler ve mûtat merasimler nasıl icra ediliyordu?
12. yüzyılda, Bağdat’ta teşekkül etmeye başlayan ve Arap orjinli bir tarikat olan Kādiriyye, zamanla İslâm dünyasının pek çok yerinde olduğu gibi Anadolu’da da yayılmıştır. 15. yüzyılda Eşrefiyye’nin, 16. yüzyılda da Rûmiyye’nin tesis edilmesi ile İstanbul, Anadolu ve Rumeli’de Kādiriyye, 19. yüzyıla kadar büyük oranda Eşrefiyye ve Rûmiyye tarafından temsil edilmiştir.
İslâm dünyasının bütününde olduğu gibi İstanbul’da da en yaygın üç tarikattan biri olan Kādiriyye, köken itibariyle Arap olduğu halde, Bursa’da Eşrefiyye ve İstanbul’da Rûmiyye ile Türkleşmiş, şehirli bir kimlik kazanmış, bilhassa Tophâne’deki âsitâne vasıtasıyla mûsikî başta olmak üzere pek çok açıdan şehir kültürüne tesir etmiştir.
Elinizdeki kitap Kādiriyye’nin Eşrefî ve Rûmî kollarının usûl, âdâb ve erkânını, seyr ü sülûk yöntemlerini, derviş çeyizlerini, âyin ve merasimlerini, yaklaşık beş yüz yıllık bir zaman diliminde üretilmiş el yazması metinlere dayanarak inceliyor.

(Tanıtım Bülteninden)