Devlet - Hasan Ali Yücel Klasikleri Platon

"Devlet" idealinin ne kadar uzun bir geçmişi olabilir dersiniz? MÖ 340 civarında Platon tarafından kaleme alınan "Devlet" kitabı, ideal bir devletin nasıl olması gerektiği yönündeki soruların 2000 yılı aşkın bir zamandır düşünülüp tartışıldığını ortaya koyuyor. Siyaset felsefesinin önemli yapıtları arasında yer alan Devlet, Platon'un en önemli ve meşhur eserlerinden biri. Kitabı bu denli önemli kılan, tarihsel bir geçmişe sahip olmasının yanı sıra eserde yazarın ortaya attığı fikirlerin desteklensin ya da desteklenmesin, pek çok devlete temel oluşturmuş olması. Gelin, başucu kitabını yapacağınız bu önemli eserin bir başyapıt olmasını sağlayan ve tarihe meydan okuyan içeriğine kısaca değinelim.

"Devlet" adlı kitabı neden okumalısınız?

Eflatun adıyla da bilinen ve MÖ 428 ila 348 yılları arasında yaşadığı tahmin edilen Platon, orijinal adı Politeia olan Devlet adlı eserinde ideal bir devletin nasıl olması gerektiği yönündeki fikirlerini ortaya koyuyor. Platon; hocası Sokrates'in konuşmaları üzerinden kaleme aldığı kitapta, devlet fikrinin yanında mutluluk felsefesi üzerinde de duruyor. 372 sayfadan oluşan Devlet'te yazar, toplumu üç sınıfa ayırıyor: çalışanlar (işçiler, zanaatkarlar, çiftçiler), bekçiler (askerler) ve yöneticiler. İdeal bir devletin tiranlar tarafından değil, filozoflarca yönetmesi gerektiği fikrini savunan ve Antik Yunan'ın en ünlü filozoflarının arasında yer alan Platon, iş bölümünün de önemi üzerinde duruyor. Eserinde herkesin yalnızca yapabildiği en iyi işi yapması gerektiğine değiniyor. Düşünce şeklinize yön verecek kitabı okurken geçmiş ve günümüz devlet yapılarının birbirine nasıl benzediğine hayret edeceksiniz.

Bunları biliyor muydunuz?

Platon'a Devlet kitabını yazdıran şeyin yaşadığı dönemin savaş ve yönetim ilişkileri olduğunu biliyor muydunuz? Peki yazarın, eseri hocası Sokrates'in diyalogları üzerinden oluşturduğunu duymuş muydunuz? Platon için önemli olan, Atina demokrasisini geliştirmek ve tüm insanlık için ideal bir devlet yönetimi oluşturmak. Dünyada üniversite düzeyinde eğitim veren ilk kurumlardan biri olan ve bunlara günümüzdeki ismini de veren Platon, "akademi"nin kurucusu. Yüzyıllar önce yazılmış olan eser, Doğu ve Batı felsefelerinde temsilciler bulmakla kalmaz, devrinin oldukça ötesine geçerek kendisinden sonraki düşünürleri etkiler ve günümüze kadar geçerliliğini korur. İş Bankası Kültür Yayınları'ndan çıkan eserin Türkçeye çevrilmesinde emek veren isimler ise Sabahattin Eyüboplu ve M. Ali Cimcoz.

Bu kitabı sevenler için diğer önerilerimiz

Yazarın Devlet adlı kitabını okuduktan sonra dilerseniz "Sokrates'in Savunması" , "Diyaloglar" ve "Parmenides" adlı eserlerine de göz atabilirsiniz. Ayrıca, devlet ideali tartışmalarında Machiavelli'nin "Hükümdar", Hobbes'un "Leviathan" ve More'un "Utopia" adlı eserleri de ilginizi çekebilir.