Mu'tezile ve Bilgi: Ebü'l Kasım El-Kabi'nin Bilgi Anlayışı Abdüssamet Sarıkaya

Bağdat Mu’tezile’sinin en önemli isimlerinden biri olan Ebü’l-Kasım el-Kâ’bî el-Belhî, İslâm düşüncesinin gelişiminde önemli bir dönüm noktası teşkil etmiştir. Belh’te doğan ve Bağdat’ta yetişen Kâ’bî, kelam ilmi alanında yaptığı özgün çalışmalarla döneminin en etkili düşünürleri arasında yer almıştır.
Kâ’bî’nin en önemli özelliklerinden biri, Yunan felsefesini İslâm düşüncesiyle başarılı bir şekilde sentezleyebilmiş olmasıdır. Özellikle Aristoteles’in mantık ve metafizik öğretilerinden derinlemesine etkilenerek, İslâm kelâmına yeni bir bakış açısı getirmiştir. Bu sentez Kâ’bî’nin Allah’ın sıfatları, irade, kader gibi temel konulardaki görüşlerini şekillendirmiştir.
Kâ’bî’nin felsefi yaklaşımı, Mu’tezile ekolünün temel prensiplerini daha da derinleştirmiş, akılcılık, adalet ve tevhid gibi kavramları merkeze almıştır. Aynı zamanda, Kur’an’ın zâhiri anlamının yanı sıra bâtınî anlamına da önem vererek, dinin içsel boyutunu vurgulamıştır.
Kâ’bî’nin eserleri, İslam dünyasında geniş yankı bulmuş ve birçok Müslüman düşünür üzerinde derin etkiler bırakmıştır. Özellikle kelâm ilmi alanında önemli bir referans noktası haline gelen Kâ’bî’nin fikirleri, İslam felsefesinin gelişimine önemli katkılar sağlamıştır.

(Tanıtım Bülteninden)