Reşit Emre KONGAR, 13 Ekim 1941'de İstanbul'da doğdu. Babası, Şişli Terakki ve Pertevniyal Liseleri felsefe öğretmenlerinden İhsan KONGAR, annesi ise yine Şişli Terakki Lisesinde bir süre felsefe öğretmenliği yapan, Zapyon Kız Lisesi felsefe öğretmeni Mesude KONGAR'dır.
İlk, orta ve lise eğitimini Şişli Terakki Lisesinde gören Emre KONGAR, 1958-1959 öğretim yılında fen şubesinden pekiyi derece ile mezun oldu.
1959 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne girdi. Buradaki öğrenciliği sırasında, Prof. Arif Payaslıoğlu, Prof. Mübeccel Kıray, Prof. Şerif Mardin gibi hocalarıyla ve yabancı uzmanlarla köy, gecekondu ve kentlerde araştırma projelerinde çalıştı. 1963 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü'nü bitirdi.
1964 yılında Birleşmiş Milletler bursu ile Sosyal Bilimler eğitimi için Birleşik Amerika'ya gitti.
1966 yılında Michigan Üniversitesi, Sosyal Çalışma Yüksek Okulu'ndan master ünvanı ile mezun oldu.
Aynı yıl Türkiye'ye döndü. Hacettepe Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesi'ne öğretim görevlisi olarak girdi. Tıp, Sağlık Bilimleri ve Fen ve Mühendislik öğrencilerine Sosyal Çalışma dersleri verdi.
Bu görevi sırasında 2 yıl süre ile Prof. Nusret Fişek ile çalıştı, Nüfus Etüdleri Enstitüsü'nde de uzmanlık yaptı,.Türkiye'deki ilk ulusal Nüfus Planlaması Sempozyumunu düzenledi.
Hacettepe Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesi'nin Hacettepe Üniversitesi'ne dönüştürülmesi sırasında Prof. İhsan Doğramacı ile birlikte çalıştı.
1967 yılında üniversite bünyesinde Sosyal Çalışma Yüksek Okulu'nu kurdu ve buraya müdür olarak atandı.
1969 yılında sosyal bilimler alanında "İzmir'de Kentsel Aile" adlı tezi ile doktor oldu.
12 Mart 1971 askeri muhtırasından sonra Prof. ihsan Doğramcı tarafından istifa etmesi istendi ve üniversite yönetimi tarafından askerlik tehir kararı kaldırıldı.
1972-1974 yılları arasında askerlik görevini yaptı.
1974 yılında, Bülent Ecevit hükümeti iktidarı zamanında, yine İhsan Doğramacı tarafından davet edilerek Hacettepe Üniversitesi Ekonomi Bölümü'ne öğretim görevlisi olarak geri döndü.
1976 yılında "Toplumsal Değişme Kuramları" konusundaki tezi ile üniversite doçenti oldu. Aynı yıl Sosyal Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bölümü'ne eylemli doçent olarak atandı ve Bölüm Başkanlığı'na seçildi. 1978 yılında Bölüm Başkanlığı'ndan ayrıldı.
1976-1979 yılları arasında, Hacettepe Üniversitesi adına Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Turizm Planlaması Genel Müdürlüğü'nde danışmanlık görevi yaptı.
İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Beş Yıllık Planların hazırlanmasında çeşitli ihtisas komisyonlarında çalıştı.
1978-1979 yıllarında, Kültür Bakanlığında Kültür Yüksek Kurulu üyesi olarak hizmet etti. Aynı yıl Gençlik ve Spor Bakanlığında "Toplumsal Kalkınmada Gençlik" projesini hazırladı ve uygulamada yardımcı oldu. Bu yıllarda Milli Eğitim Bakanı Necdet Uğur'a da özel danışmanlık yaptı.
1978-1981 yılları arasında Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde tiyatro kürsüsünde "Sanat Sosyolojisi" dersleri verdi.
1981 yılı Temmuz ayında "Atatürk ve Devrim Kuramları" adlı takdim tezi ile Hacettepe Üniversitesi Senatosunca Profesörlüğe yükseltildi. Profesörlüğü, Kenan Evren tarafından onaylanmadı. 1983 yılına kadar Sosyal Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bölümü ile Ekonomi Bölümü'nde öğretim üyeliğini sürdürdü.
Birleşik Amerika'da yayımlanan American Journal of Political and Military Sociology adlı dergi ile yine aynı ülkede yayımlanan International Journal of Sociology of Family adlı dergilerin yazı kurullarında görev yaptı.
1980 darbesinden sonra sakalını kesmesi istendiğinde, "Sakal benim eşimin egemenlik alanıdır, devletin egemenlik alanı değildir" dedi ve 15 Şubat 1983 tarihinde askeri rejimin üniversite konusundaki uygulamalarını ve YÖK'ü protesto etmek için, üniversiteden istifa etti.
1 Mayıs 1983-31 Temmu
